پرسشهای بیپاسخ
تا همین چند سال پیش سازندگان بعضی فیلمها با کاربرد لیدرِ سیاه و عدم نمایش برخی صحنهها (بهصورت مستقیم) تلاش میکردند تا به تقلید از عباس کیارستمی، تخیل تماشاگران را به پرواز درآورده و آنها را در برداشت خود از ماجراها سهیم کنند اما به نظر میرسد با کمرنگ شدن سندرم کیارستمی و گسترشِ پررنگِ سندرم فرهادی، اینک دوران تازهای در سینمای ایران آغاز شده است. دورانی شامل طرح پرسش در فیلمها که معمولاً در خود فیلمها پاسخی به آنها داده نمیشود و ناچار، این وظیفه مهم به دوش تماشاگران افتاده است.
این بخشی از مقالهای تحت عنوان «پرسشهای بیپاسخ» است که به قصد تحلیل جشنوارهی سی و سوم (البته از زاویهی کارگردانی فیلمها) نوشتهام و در تازهترین شمارهی ماهنامهی «صنعت سینما» (ویژهی نوروز 1394) به چاپ رسیده است. در این شماره همچنین از بیش از سی نویسنده و منتقد این ماهنامه نظرخواهی شده که در آن، درست مثل نظرخواهی منتقدان ماهنامهی فیلم در دنیای تو ساعت چند است؟ (نخستین ساختهی صفی یزدانیان) در صدر فهرست قرار گرفته و سایر برگزیدهها عبارتند از: من دیهگو مارادونا هستم (بهرام توکلی)، رُخ دیوانه (ابوالحسن داودی)، خداحافظی طولانی (فرزاد مؤتمن) و عصر یخبندان (مصطفی کیایی).
در این فهرست انتخابهای نگارنده شامل اینهاست:
فیلم: 1. رُخ دیوانه 2. خداحافظی طولانی 3. شکاف
و بعد: در دنیای تو ساعت چند است؟، ارغوان و پدرِ آن دیگری
کارگردان: ابوالحسن داودی (رُخ دیوانه)
فیلمنامه ابداعی: شکاف (کیارش اسدیزاده و شاهرخ کافی)
فیلمنامه اقتباسی: پدرِ آن دیگری (یدالله صمدی و حسین مهکام)
فیلمبردار: فرشاد محمدی (رُخ دیوانه)
تدوین: بهرام دهقانی (رُخ دیوانه)
موسیقی: حسین علیزاده (شرفناز)
صدابردار: محمود سماکباشی (من دیهگو مارادونا هستم)
صداگذار: بامداد افشار (ارغوان)
طراح جلوههای ویژهی میدانی: آرش آقابیک (بهمن)
طراح جلوههای ویژهی بصری: جواد مطوری (بهمن)
بازیگر نقش اصلی زن: هنگامه قاضیانی (پدرِ آن دیگری)
بازیگر نقش اصلی مرد: سعید آقاخانی (خداحافظی طولانی)
بازیگر مکمل زن: سحر دولتشاهی (شکاف)
بازیگر مکمل مرد: علی مصفا (مرگ ماهی)
فیلم اول: احتمال باران اسیدی (بهتاش صناعیها)
بازیگر کودک: سعید کریمی (پدرِ آن دیگری)
بازیگر نوجوان: علیرضا مظفری (آزادی مشروط)
انتخاب ویژه: فرزاد مؤتمن (برای کارگردانی خداحافظی طولانی)
همانطور که در انتهای این مقاله هم نوشتهام، در برنامهی سالنی که برای تماشای فیلمهای جشنواره به آنجا میرفتم متاسفانه تعدادی از فیلمهای پر سر و صدا یا به تعبیری مطرحتر جشنواره وجود نداشت و به جای آن، بعضی فیلمها دوبار در روز به نمایش گذاشته میشد! اگر در مقالهی مورد بحث و فهرست برگزیدهها، برخی از این فیلمها (مثلاً عصر یخبندان، ایرانبرگر، کوچه بینام، مزارشریف و ماهی سیاه کوچولو) حضور ندارد فقط به همین خاطر است؛ و...دیگر هیچ.
نکته: این روزها که به پایان سال کهنه نزدیک میشویم بازار نظرخواهی و انتخاب بهترینهای سال داغِ داغ است. پستهای بعدی این وبلاگ تعدادی از آنها را با خوانندگان در میان خواهد گذاشت. به زودی البته.
این وبلاگ تلاش ناچیزیست برای انتشار نوشتههایی دربارهي سینما، تلویزیون و ادبیات.